Mata Kucing pada Kanak-kanak? Watch Out untuk Gejala Kanker Mata
Berhati-hati jika anda melihat mata anak anda seperti mata kucing, salah satu risiko yang paling teruk adalah bahawa anak anda mempunyai kanser mata atau retinoblastoma.
Apakah kanser mata (retinoblastoma)?
Kanser adalah sel yang pertumbuhan dan perkembangannya tidak terkawal. Walaupun retinoblastoma adalah pertumbuhan sel yang tidak terkawal yang berlaku di retina mata. Kanser mata sendiri adalah kejadian kanser yang hampir semua kes berlaku pada kanak-kanak. Secara umum, kanser mata berlaku pada kanak-kanak di bawah 5 tahun. Sekurang-kurangnya 200 hingga 300 kanak-kanak didiagnosis dengan retinoblastoma setiap tahun.
Penyelidikan yang dijalankan di hospital rujukan nasional di seluruh Indonesia mendapati terdapat 10 hingga 12% daripada jumlah kes retinoblastoma yang berlaku. Gadis dan lelaki mempunyai peluang yang sama untuk mendapatkan retinoblastoma. Sekitar 60% daripada jumlah kes kanser mata hadir, hanya mempengaruhi satu mata. Tetapi dalam 40% daripada kes lain, penghidap mengalami kanser mata di kedua-dua mata mereka.
Mata kucing pada retinoblastoma
Gejala yang sering dilihat pada pesakit retinoblastoma adalah tanda manik putih pada mata, atau bahkan "mata kucing". Manik mata putih kelihatan seperti bayang putih yang muncul di tengah-tengah mata. Walaupun "mata kucing" adalah istilah yang merujuk kepada mata yang akan bersinar kuning apabila berada di tempat yang gelap, seperti mata kucing pada waktu malam. Sekiranya anda melihat tanda kanak-kanak tersebut, anda perlu segera memeriksa dan dapatkan nasihat doktor. Penanganan dan diagnosis retinoblastoma yang betul seawal mungkin boleh menjadi keupayaan visual kanak-kanak.
Di samping itu, mata dijejalkan, mata merah, bola mata diperbesar, terdapat keradangan bola mata, dan penglihatan menjadi kabur, adalah satu lagi gejala yang sering muncul pada pesakit retinoblastoma.
Bagaimana retinoblastoma boleh berlaku?
Apabila bayi masih dalam rahim, mata adalah organ pertama yang tumbuh dan berkembang. Mata mempunyai sel yang dipanggil sel retina yang mengisi retina mata. Pada satu ketika, sel-sel retina akan berhenti mereproduksi sendiri, tetapi memancarkan sel-sel retina sedia ada. Walau bagaimanapun, dalam retinoblastoma, sel retina tidak berhenti untuk membiak sehingga pertumbuhannya tidak terkawal. Pertumbuhan tidak terkawal ini berlaku kerana mutasi gen dalam sel retina, iaitu gen RB1. Akibat mutasi, gen RB1 menjadi gen yang tidak normal yang mengakibatkan retinoblastoma.
Dua jenis retinoblastoma
Terdapat dua jenis gen RB1 yang berlaku di retinoblastoma, iaitu:
1. Retinoblastoma heredity
Kira-kira 1 dari 3 kanak-kanak yang mempunyai retinoblastoma, mempunyai gen RB1 yang tidak normal sejak lahir. Walaupun gen tidak normal telah wujud sejak lahir, kebanyakan kanak-kanak dengan retinoblastoma tidak mempunyai riwayat kanser keluarga. Kanak-kanak yang mempunyai gen RB1 yang tidak normal dari kelahiran, biasanya mengalami retinoblastoma di mata mereka, atau juga dikenali sebagai retinoblastoma bilateral, bahkan beberapa yang disertai dengan penampilan tumor di dalam mata, yang disebut retokoblastoma multifokal.
Di samping itu, kanak-kanak yang mempunyai gen RB1 yang tidak normal mungkin berisiko mendapat kanser di bahagian lain badan, seperti otak. Kanak-kanak yang mempunyai jenis retinoblastoma ini mempunyai risiko mengembangkan jenis kanser yang lain walaupun mereka telah pulih dari retinoblastoma. Sebanyak 40% pesakit retinoblastoma mengalami retinablastoma keturunan, di mana 10% daripada kes mempunyai sejarah keluarga dan 30% berlaku akibat mutasi gen semasa mengandung.
2. Retinablastoma bukan keturunan (tiada keturunan)
Kira-kira 2 daripada 3 kanak-kanak yang mempunyai retinoblastoma, mempunyai keabnormalan gen RB1 apabila mereka memasuki zaman kanak-kanak. Abnormaliti gen biasanya hanya muncul dalam satu bahagian mata dan tidak diketahui bagaimana kelainan itu terjadi. Retinoblastoma jenis ini tidak mempunyai risiko kanser yang lebih rendah di bahagian tubuh yang lain berbanding retinoblastoma keturunan. Biasanya, ini berlaku kepada kanak-kanak berumur lebih dari 1 tahun atau antara umur 2 hingga 3 tahun.
Bagaimana retinoblastoma tumbuh dan menyebar?
Jika retinoblastoma tidak dirawat dengan cepat, sel-sel retina yang tidak normal akan berkembang dengan cepat dan agresif untuk mengisi ruang mata. Sel-sel yang tidak normal berkembang ke bahagian lain mata dan akhirnya membesar menjadi tumor. Apabila tumor menyekat peredaran darah yang harus mengalir ke dalam mata, tekanan pada mata akan meningkat. Ini boleh menyebabkan glaukoma yang menyebabkan kesakitan mata dan kehilangan penglihatan.
Boleh retinoblastoma dihalang?
Kerana retinoblastoma lebih dipengaruhi oleh genetik, pencegahan terbaik adalah untuk dapat mencari kejadian retinoblastoma dalam keadaan yang paling awal mungkin. Semua bayi yang baru lahir harus menjalankan pemeriksaan mata dan melakukan rutin semasa tahun pertama kehidupan. Bayi yang dilahirkan kepada keluarga yang mempunyai sejarah retinoblastoma sebelum ini, maka perlu melakukan pemeriksaan mata dengan lebih kerap, seperti sekali seminggu dalam beberapa bulan pertama dan terus sebulan sekali. Kanak-kanak yang mengalami retinoblastoma jika dirawat pada peringkat awal, maka peluang untuk pulih sepenuhnya dapat mencapai 95%.
BACA JUGA:
- Gejala dan Penyebab Kanser Darah Myelofibrosis
- Mengetahui Tikus Tikus, Perubatan Herba untuk Kanser
- Lebih jelas mengenai Karsinogen, Senyawa yang Menyebabkan Kanser
