Adakah benar bahawa kanser kanak-kanak lebih cenderung menyembuhkan daripada kanser dewasa?
Secara umumnya, kanser pada kanak-kanak lebih sukar untuk dikesan dan dicegah berbanding kanser dewasa. Tetapi ternyata bahawa beberapa kajian menunjukkan bahawa kanser kanak-kanak mempunyai peluang yang lebih baik daripada pemulihan daripada kanser pada orang dewasa. Mengapa ini boleh berlaku?
Perbezaan kanser pada kanak-kanak dan dewasa
Sejak perang dunia kedua, perkembangan dunia perubatan dalam menangani kanser telah berkembang sehingga sekarang. Walaupun pada masa itu, pakar perubatan telah dapat menyimpulkan bahawa terdapat perbezaan antara kes kanser pada kanak-kanak dengan kanser pada orang dewasa. Perbezaan yang paling menarik dari keduanya ialah kadar penyembuhan yang berlaku dalam kanser kanak-kanak adalah lebih tinggi berbanding kanser dewasa. Kanser kanak-kanak mempunyai tempoh penyembuhan sekurang-kurangnya 5 tahun lebih panjang daripada orang yang mempunyai kanser sebagai orang dewasa.
Pada masa lalu, pada pertengahan tahun 1960-an diketahui bahawa kanser pada kanak-kanak seperti leukemia tidak dapat sembuh. Tetapi bersama-sama dengan masa, kini 70% leukemia pada kanak-kanak boleh sembuh. Ini berbeza dengan kanser yang berlaku pada orang dewasa yang perkembangan penyembuhannya tidak mempunyai perubahan ketara seperti rawatan kanser pada anak-anak. Peningkatan sangat sedikit dari segi rawatan untuk kanser dewasa, terutamanya dalam kes kanser paru-paru dan pankreas.
Di samping itu, terdapat banyak perkara yang berbeza dalam kes-kes kanser yang berlaku pada kanak-kanak dengan kanser dewasa. Pertama, kanser kanak-kanak dan dewasa dibezakan dengan genotip dan fenotip. Genotype adalah kanser yang berlaku akibat mutasi sel dalam badan dan disebabkan oleh kelahiran. Walaupun faktor fenotip adalah faktor gen dan persekitaran yang menjadikan kanser muncul di dalam badan. Kedua, perbezaan fisiologi dalam tubuh dan berapa kerap tubuh terdedah atau terkena penyakit ini. Sementara yang ketiga adalah rawatan kanser pada kanak-kanak dengan orang dewasa sangat berbeza.
Kenapa kanser anak lebih cenderung untuk sembuh?
Jika berdasarkan aspek biologi, kanser kanak-kanak dengan kanser dewasa boleh dibezakan dengan jenis kanser yang tumbuh. Secara umumnya, hampir semua kes kanser yang berlaku pada orang dewasa adalah karsinoma yang tumbuh di dalam tisu epitelium, seperti kanser prostat, kanser payudara, kanser rahim, kanser serviks. Sedangkan dalam kanser kanak-kanak, kanser yang berlaku adalah 'sarcoma' yang tumbuh pada tisu muda atau embrio dalam tubuh, seperti tisu saraf, tulang, kelenjar limfoma, dan otot. Lima kanser yang paling biasa pada kanak-kanak adalah kanser darah, kanser otak, kanser limfoma, dan kanser tulang.
Karsinoma dalam kanser dewasa dan sarkoma dalam kanser kanak-kanak, kedua-dua perkara yang sangat berbeza dari segi jenis, tempat pertumbuhan, dan bagaimana ia tumbuh, walaupun kedua-duanya menyebabkan kanser pada orang dewasa dan kanak-kanak. Karsinoma terdapat lebih banyak pada warga tua, sel-sel kanser tumbuh sebagai akar pada pelbagai tisu, menjadikannya mudah tersebar. Sedangkan dalam sarcomas, atau boleh dikenali sebagai 'tumor malignan' menyerang sel-sel muda dan tumbuh sama rata ke dalam tisu dan lebih sering dijumpai pada usia muda.
Pelbagai kajian mendapati bahawa, rawatan seperti kemoterapi dan radiasi lebih berkesan dalam menangani sarkoma yang berlaku pada kanak-kanak, terutamanya jika ia tumbuh pada tisu-tisu muda. Sementara itu, rawatan lebih tahan sekiranya dilakukan pada kanser yang seperti karsinoma, seperti yang biasa dijumpai pada kanser dewasa. Masih tidak jelas mengapa alasan rawatan lebih berjaya dalam menangani kanser jenis sarcoma. Walau bagaimanapun, sehingga kini, pendapat menyatakan bahawa rawatan yang berlaku dalam kanser kanak-kanak, bukan sahaja menyebabkan sel embrionik atau sel muda untuk mati. Rawatan juga menyebabkan 'penuaan' pramatang prematur, apabila ini berlaku sel-sel normal akan membangkitkan sel-sel dengan cepat untuk menggantikan sel-sel yang rosak. Sementara itu, keupayaan penjanaan sel pada masa dewasa semakin berkurangan.
Walaupun kanser kanak-kanak dan kanser dewasa mempunyai jenis kanser yang sama, iaitu leukemia atau kanser darah dan diberikan tahap rawatan yang sama, hasil rawatan akan berbeza. Rawatan yang diberikan kepada kanak-kanak yang mengalami leukemia akut, 75% mempunyai potensi untuk menyembuhkan anak-anak dan bertahan 5 tahun. Walaupun rawatan untuk leukemia yang berlaku pada masa dewasa menghasilkan masa hidup purata kurang dari 5 tahun dan hanya berlaku dalam 20 hingga 30% daripada jumlah kes. Dari fakta ini, dapat disimpulkan bahwa terdapat perbedaan seperti pengedaran molekul, sitogenetik, dan kekebalan terhadap leukima yang terjadi pada anak-anak dan orang dewasa.
Keupayaan untuk pulih
Orang dewasa, terutama orang tua, mempunyai keupayaan untuk pulih daripada penyakit lebih perlahan daripada kanak-kanak. Di samping itu, pada orang dewasa terdapat pelbagai penyakit tidak berjangkit seperti diabetes, penyakit jantung, penyakit paru-paru yang boleh melambatkan rawatan kanser. Penyakit degeneratif yang memberi kesan kepada orang dewasa selain kanser, boleh menjadi penghalang utama untuk mencapai rawatan yang berjaya dan cepat.
Namun, kanser lebih cenderung disembuhkan jika dalam keadaan awal, oleh itu melakukan pemeriksaan rutin kepada doktor dan melakukan gaya hidup yang sihat untuk meminimumkan faktor risiko kanser akibat persekitaran.
BACA JUGA
- 10 Manfaat Sihat Brokoli: Dari Anti-Kanser hingga Kesihatan Fetus
- Menggalakkan Pesakit dengan Kanser Peringkat Lanjutan
- Adakah benar bahawa menyusu dapat mencegah kanser payudara?