Punca dan Rawatan Anemia Kekurangan Besi
Anemia kekurangan zat besi adalah jenis anemia yang paling biasa di dunia. Pesakit yang mempunyai tahap zat besi yang rendah dalam badan mereka tidak boleh menghasilkan hemoglobin, protein kaya besi yang merupakan komponen penting sel darah merah yang sihat. Tanpa hemoglobin yang cukup, tubuh tidak dapat memberikan oksigen dari paru-paru ke tisu dan organ lain.
Orang yang mengalami anemia sering berasa letih, lemah, dan mungkin mengalami sesak nafas pada waktu tertentu. Sekiranya tidak ditangani, anemia kekurangan zat besi boleh menyebabkan kerosakan yang serius kepada jantung dan organ teras lain. Wanita hamil dengan anemia kekurangan zat besi mempunyai risiko melahirkan bayi pramatang atau bayi berisiko rendah. Sementara itu, kanak-kanak dengan anemia kekurangan zat besi mengalami gangguan pertumbuhan dan masalah tingkah laku dan pembelajaran.
Kira-kira 20% daripada semua wanita dan 50% wanita hamil tidak mempunyai besi dalam badan mereka. Dianggarkan 30-70% orang di negara membangun mengalami anemia kekurangan zat besi.
Punca anemia kekurangan zat besi
Keadaan kekurangan besi di dalam badan boleh disebabkan oleh beberapa sebab:
- Kehilangan darah. Kehilangan darah bermaksud kehilangan besi yang terkandung dalam sel darah. Sekiranya anda tidak mempunyai cukup besi yang disimpan di dalam badan dan sumsum tulang, anda terdedah kepada anemia kekurangan zat besi. Wanita dengan tempoh haid yang berat juga boleh membuat tahap besi mereka lebih rendah. Pendarahan dalaman dalam saluran pencernaan akibat penggunaan aspirin kronik, ulser, polip atau kanser, juga boleh menyebabkan anemia. Sebab-sebab lain termasuk pendarahan akibat kecederaan atau trauma.
- Diet miskin. Makanan adalah sumber penting besi, tetapi badan hanya menyerap kira-kira 1 miligram (mg) untuk setiap 10-20 mg besi yang memasuki badan melalui makanan. Orang yang tidak makan makanan yang kaya dengan zat besi secara teratur - atau yang mengambil terlalu banyak makanan yang mengganggu penyerapan zat besi - berisiko untuk mengalami anemia kekurangan zat besi.
- Perubahan dalam bentuk badan. Pertumbuhan pesat remaja atau kehamilan dapat meningkatkan pengeluaran sel darah merah yang sebenarnya menghilangkan zat besi dalam tubuh.
- Kesukaran menyerap besi. Keadaan perubatan, seperti penyakit seliak atau penyakit Crohn, boleh menghalang penyerapan zat besi. Pembedahan pintasan gastrik juga boleh mengganggu penyerapan zat besi kerana berlebihan antacid.
Berdasarkan sebab yang dijelaskan di atas, ia dibahagikan kepada beberapa kumpulan pada risiko paling tinggi untuk mengalami anemia kekurangan zat besi. Kumpulan ini termasuk:
- Kanak-kanak yang mengalami peningkatan dalam pertumbuhan
- Orang yang tidak mendapat zat besi yang cukup kerana diet yang tidak baik
- Wanita hamil atau menyusu
- Wanita yang mempunyai haid yang berat
- Orang yang mempunyai masalah ulser atau pencernaan
Rawatan anemia kekurangan zat besi
Anemia kekurangan zat besi mudah diubati selepas ia dikesan. Anda mungkin berasa lelah dan lesu selama beberapa ketika paras besi badan anda meningkat. Proses ini mungkin mengambil masa berbulan-bulan.
Rawatan yang diberikan bergantung kepada sebab:
- Kehilangan darah. Jika anda mengalami pendarahan, doktor akan mengesan punca pendarahan dan merawatnya. Rawatan ini melibatkan ubat untuk kes-kes ulser atau pembedahan untuk kes pendarahan polip atau tumor kanser. Wanita yang mengalami haid yang berat boleh diberikan kontrasepsi untuk mengurangkan keterukan haid.
- Diet. Anda boleh dengan mudah mendapatkan lebih banyak pengambilan besi dari makanan kaya besi seperti daging merah, ayam, ayam belanda, daging babi, ikan, dan kerang. Di samping itu, anda boleh mencuba sumber bukan daging yang kaya dengan besi, seperti bayam, kacang, dan buah-buahan kering, walaupun badan cenderung menyerap besi lebih mudah dari daging. Anda juga boleh mengambil suplemen besi, tetapi ia mesti berada di bawah pengawasan doktor. Sebabnya ialah terlalu banyak besi sebenarnya boleh menjadi toksik kepada tubuh. Pengambilan vitamin C juga perlu dipertimbangkan kerana vitamin C boleh membantu menyerap besi oleh badan. Hadkan pengambilan teh dan kacang soya kerana ia boleh mengganggu penyerapan zat besi.
Satu kajian baru-baru ini mendapati bahawa susu diperkayakan besi mampu meningkatkan rizab besi dalam kanak-kanak yang tidak anemia. Dalam kajian yang sama, kanak-kanak bukan anemia yang meningkatkan penggunaan daging merah menghalang penurunan paras besi.
Wanita hamil dan kanak-kanak yang sedang mengalami spurt pertumbuhan digalakkan untuk makan makanan yang kaya dengan besi untuk mencegah anemia kekurangan zat besi.