Panduan Lengkap untuk Fungsi Ginjal dan Senarai Penyakit

Setiap orang mempunyai sepasang buah pinggang dalam tubuhnya. Sama seperti organ-organ lain, organ ini, yang juga dikenali sebagai buah pinggang, mesti dijaga dengan sihat agar dapat berfungsi secara optimum dan bebas daripada masalah. Untuk menjadikannya lebih mudah, anda mesti terlebih dahulu memahami anatomi, bagaimana ia berfungsi, jenis pemeriksaan fungsi buah pinggang, dan tips yang sihat untuk memastikan organ-organ ini sihat.

Bersantai, semua maklumat yang anda perlukan telah disediakan sepenuhnya melalui semakan berikut.

Apakah fungsi buah pinggang??

Ginjal (buah pinggang) terletak di sepanjang dinding otot belakang (otot posterior) rongga perut. Bentuk organ ini sama dengan kacang yang kira-kira saiz tinja, kira-kira 12 sentimeter panjang dan 6 sentimeter lebar.

Sama seperti organ lain, buah pinggang memainkan peranan penting dalam tubuh manusia. Fungsi buah pinggang yang paling penting adalah menapis bahan buangan (sisa) dalam tubuh, baik dari makanan, dadah, dan bahan toksik.

Ginjal menapis 200 liter darah setiap hari. Dari banyak darah yang ditapis, ada 2 liter sisa yang mesti dikeluarkan melalui air kencing. Atas sebab ini, organ ini dilengkapi dengan sepasang ureter, pundi kencing, dan uretra yang akan membawa air kencing keluar dari badan.

Selain mengeluarkan bahan baki dalam tubuh, organ penting ini juga boleh menyerap semula bahan yang diperlukan oleh tubuh, seperti asid amino, gula, natrium, kalium, dan nutrien lain. Fungsi buah pinggang nampaknya dipengaruhi oleh kelenjar adrenal yang terletak di bahagian atas setiap buah pinggang.

Kelenjar adrenal menghasilkan hormon aldosterone. Fungsi hormon ini menyerap kalium dari air kencing ke dalam saluran darah supaya ia dapat digunakan semula oleh tubuh.

Ia tidak berhenti di sana, buah pinggang juga bertanggungjawab untuk menghasilkan hormon yang memberi manfaat kepada badan, termasuk:

Erythropoietin (EPO), hormon yang merangsang sumsum tulang untuk menghasilkan sel darah merah.
Renin, berfungsi mengawal tekanan darah.
Calcitriol, sejenis vitamin D aktif yang membantu mengekalkan kesihatan tulang.

Anatomi buah pinggang manusia

Secara umumnya, anatomi buah pinggang manusia terdiri daripada tiga bahagian, iaitu korteks buah pinggang, medulla buah pinggang, dan pelvis buah pinggang. Untuk butiran lanjut, lihat penjelasan bahagian buah pinggang di bawah.

1. Korteks buah pinggang

Bahagian paling luar dari buah pinggang dipanggil korteks. Bahagian ini dikelilingi oleh kapsul buah pinggang dan lapisan lemak yang berfungsi untuk melindungi struktur dalaman organ dari kerosakan.

2. Medulla Renal

Medulla adalah tisu buah pinggang yang lancar. Bahagian ini terdiri daripada gerbang Henle dan piramid buah pinggang, struktur kecil yang mengandungi nefrons dan tubules. Tubule ini berfungsi untuk mengangkut cecair yang memasuki dan mengeluarkan air kencing dari buah pinggang.

3. Pelvis renal

Pelvis buah pinggang adalah bahagian paling dalam dari buah pinggang berbentuk corong. Fungsi bahagian ini adalah sebagai laluan untuk cecair bergerak dari buah pinggang ke pundi kencing.

Pelvis buah pinggang terdiri daripada dua bahagian. Bahagian pertama pelvis renal terdiri daripada calyces, yang merupakan ruang berbentuk cawan yang berfungsi untuk mengumpul cecair sebelum pergi ke pundi kencing. Tambahan pula, cecair akan memasuki hilum, yang merupakan lubang kecil yang akan mengalirkan bendalir ke pundi kencing.

Selain daripada bahagian-bahagian ini, buah pinggang juga terdiri daripada nefrons. Nefrons ini terletak di sepanjang korteks ke medulla buah pinggang. Fungsi nefron itu sendiri adalah untuk menapis darah, menyerap nutrien, dan mengalirkan bahan sisa ke dalam air kencing.

Nefron terdiri daripada beberapa bahagian, iaitu:

1. Badan Malphigi,juga dikenali sebagai corpus buah pinggang. Tubuh Malfigi terdiri daripada dua bahagian, iaitu glomerulus atau koleksi kapilari yang menyerap protein dari darah; dan kapsul Bowman.

2. Tubul renal, iaitu koleksi tiub yang tersebar dari kapsul Bowman ke tiub pengumpulan (collectivus tubules). Koleksi tiub ini terdiri daripada tubulus proksimal, gerbang Henle, dan tubulus distal.

Bagaimana kerja buah pinggang

Pembentukan air kencing pada mulanya didahului oleh proses penapisan darah. Proses ini dilakukan oleh glomerulus dalam darah yang mengalir dari aorta melalui arteri renal ke badan malphigi. Kemudian, bahan penapisan sisa (air kencing utama) yang mengandungi air, glukosa, garam, dan urea disimpan dalam kapsul Bowman.

Seterusnya, air kencing utama akan mengalir ke saluran pengumpulan. Apabila ini mengalir air kencing akan mengalami peringkat reabsorpsi (penyerapan). Pelbagai bahan yang masih boleh digunakan, seperti glukosa, asid amino, dan garam, akan diserap semula oleh tubulus proksimal dan gerbang Henle. Nah, penyerapan ini akan menghasilkan air kencing menengah yang mempunyai tahap urea yang tinggi.

Selepas itu, proses pembentukan kencing akhir adalah pembesaran atau penyingkiran bahan. Urin sekunder akan mengalir ke tubula distal melalui kapilari darah untuk melepaskan pelbagai bahan yang tidak lagi berguna kepada badan. Air kencing yang telah ditapai itu adalah air kencing yang sebenar dan disimpan dalam pundi kencing.

Apabila pundi kencing penuh dengan air kencing, saraf di sekeliling pundi kencing akan menghantar isyarat ke otak. Apabila isyarat diterima oleh otak, rasa ingin buang air kecil akan muncul.

Pelbagai penyakit buah pinggang

Jika anda tidak mengekalkan kesihatan bahagian buah pinggang secara optimum, anda mesti berhati-hati tentang risiko pelbagai penyakit yang semakin meningkat. Sebabnya, kebanyakan masalah buah pinggang tidak menyebabkan sebarang gejala sehingga penyakit itu memasuki tahap lanjut.

Sesetengah gejala seseorang mungkin mengalami jika buah pinggangnya mempunyai masalah, termasuk:

Tidur tanpa tidur
Mudah dibimbangkan
Sukar untuk menumpukan perhatian
Kulit kering dan gatal
Perubahan kekerapan kencing
Sakit ketika buang air kecil
Urin berdarah
Menghidu air kencing
Bengkak di sekitar mata dan kaki
Kurang selera makan
Kekejangan otot

Ketika kita bertambah tua, hampir semua organ tubuh akan mengalami penurunan fungsi. Begitu juga dengan buah pinggang anda. Akibatnya, keupayaan organ ini untuk menapis darah tidak optimum. Atas sebab ini, orang tua umumnya mengalami satu atau lebih gejala penyakit ginjal di atas.

Tidak seperti penurunan fungsi buah pinggang yang disebabkan oleh penyakit, ini boleh menyebabkan masalah kesihatan yang lebih serius. Jika fungsi buah pinggang dikurangkan sebanyak 10 hingga 15 peratus, ini menunjukkan seseorang mengalami kegagalan buah pinggang. Akibatnya, pesakit memerlukan dialisis (dialisis) atau pemindahan buah pinggang supaya buah pinggang mereka dapat terus bekerja secara optimum.

Masalah dengan organ penapis cecair badan, yang mungkin berlaku termasuk:

1. Kegagalan buah pinggang akut

Kegagalan buah pinggang adalah keadaan ketika buah pinggang tidak lagi dapat menyaring bahan sisa dari darah. Ini boleh disebabkan oleh batu saluran kencing, dadah, dehidrasi teruk, atau trauma buah pinggang.

Gejala boleh menjadi penurunan jumlah air kencing, bengkak pada kaki, sesak nafas, sakit dada, kecemasan, sawan, hingga koma. Sekiranya tidak dirawat dengan segera, ini boleh mengancam nyawa kepada pesakit.

2. Batu buah pinggang

Batu ginjal adalah kristal yang terbentuk di buah pinggang. Anda mungkin lebih mengenalinya sebagai air kencing batu. Walaupun dirujuk sebagai batu ginjal, batu-batu yang menjadi kristal sebenarnya bukan hanya sarang buah ginjal. Batu-batu boleh bergerak di sepanjang saluran kencing, sama ada di dalam ureter, pundi kencing atau uretra.

Jika batu ginjal berpindah ke saluran kencing, kristal boleh mencederakan dinding saluran kencing. Ini boleh menyebabkan bintik-bintik darah muncul di dalam air kencing.

3. Glomerulonephritis

Glomerulonephritis adalah keradangan glomerulus atau saluran darah kecil yang menapis darah. Kerana glomerulus meradang, buah pinggang tidak boleh menapis darah secara normal dan anda boleh mengalami kegagalan buah pinggang.

Sama seperti penyakit buah pinggang yang lain, gejala glomerulonephritis boleh termasuk air kencing berdarah, tekanan darah tinggi, kencing yang tidak kerap, sakit perut, membran air kencing, dan pembengkakan muka, tangan, kaki dan perut akibat pembentukan cecair di dalam badan.

4. Nefritis akut

Nefritis akut adalah keradangan (bengkak) dalam nefron buah pinggang. Keadaan ini menyebabkan sel-sel yang tidak normal dari darah memasuki air kencing dan menyebabkan keradangan. Sel-sel ini biasanya dalam bentuk eosinofil atau sejenis sel darah putih.

Apabila keradangan menyebabkan nefritis, pesakit akan mengalami demam, muntah, hipertensi, sakit belakang dan gangguan kencing (sensasi terbakar, perubahan frekuensi, air kencing berbuih, atau air kencing berdarah).

5. jangkitan saluran kencing

Infeksi saluran kencing berlaku apabila bakteria menjangkiti saluran kencing anda, dari buah pinggang ke saluran uretra. Gejala adalah demam, sakit semasa kencing, dan peningkatan kekeringan. Biasanya doktor akan menyarankan minum air yang mencukupi dan memberikan antibiotik untuk merawat jangkitan.

6. Acidosis

Acidosis adalah keadaan apabila badan dipenuhi dengan darah berasid. Biasanya, pH badan tidak terlalu asid atau tidak terlalu asas, iaitu sekitar 7.4.

Dalam keadaan asidosis, badan pH cenderung kurang daripada 7.35. Ini boleh disebabkan oleh sejumlah besar karbon dioksida di dalam badan, cirit-birit, penurunan jumlah insulin, atau kerana buah pinggang gagal menapis bahan-bahan alkali dalam badan.

7. Uremia

Uremia adalah pembentukan urea dalam darah yang menyebabkan kerengsaan kepada sistem saraf. Pada mulanya, penghidap uremia tidak merasakan apa-apa gejala. Walau bagaimanapun, dari masa ke masa penderita akan mengalami kekejangan kaki, kehilangan selera makan, sakit kepala, keletihan yang teruk, muntah, dan kesukaran menumpukan.

8. Polycystic Kidney (PKD)

Sekiranya terdapat satu ahli keluarga yang terjejas oleh penyakit buah pinggang polikistik, itu bererti anda menghadapi risiko penyakit yang sama. Ya, penyakit ini adalah penyakit keturunan yang disebabkan oleh beberapa sista di buah pinggang.

Orang dengan keadaan ini cenderung tidak merasakan apa-apa gejala. Gejala sista baru akan dirasakan jika sista mula berkembang tiga sentimeter atau lebih besar. Gejala termasuk air kencing berdarah, perut ditindas, jangkitan saluran kencing, dan sebagainya.

9. Kegagalan buah pinggang kronik

Kegagalan buah pinggang kronik adalah penurunan fungsi buah pinggang di bawah batas normal lebih daripada 3 bulan. Sekiranya anda menderita penyakit ini, ia bermakna fungsi buah pinggang tidak lagi dapat menyaring kekotoran, mengawal jumlah air dalam badan, juga garam dan kadar kalsium dalam darah..

Penyakit ini biasanya disebabkan oleh hipertensi dan diabetes yang tidak dirawat dengan segera. Gejala-gejala yang dicirikan oleh sesak nafas, muntah, sakit tulang, bengkak di sekeliling mata dan kaki, pengsan, tangan dan kaki yang mati rasa, dan penurunan berat badan.

Jenis pemeriksaan fungsi buah pinggang

Satu cara untuk mengetahui sama ada fungsi buah pinggang anda adalah baik atau buruk adalah menjalani ujian peperiksaan. Terutama jika anda berisiko tinggi penyakit ginjal ginjal, contohnya, mempunyai diabetes, hipertensi, penyakit jantung, atau sejarah keluarga penyakit yang sama. Jika ya, anda perlu memeriksa fungsi buah pinggang secara rutin sekurang-kurangnya sekali setahun.

Terdapat dua jenis pemeriksaan yang mesti dilakukan, iaitu ujian darah dan ujian air kencing. Mari kita mengupas satu demi satu.

1. Ujian darah

Ujian darah diperlukan untuk mengetahui betapa optimum fungsi buah pinggang anda dalam penapisan darah. Pemeriksaan ini dirujuk sebagai kadar penapisan glomerular (GFR).

Pada ujian ini, darah anda akan diuji dengan melihat tahap kreatininnya. Creatinine adalah produk sisa yang dihasilkan oleh tisu otot dan akan dikeluarkan melalui proses perkumuhan.

Apabila seseorang mempunyai penyakit ginjal, organ ini akan mengalami kesukaran untuk mengeluarkan kreatinin dari darah. Oleh itu, semakin kreatinin, semakin rendah fungsi buah pinggang anda.

Walaupun begitu, ujian darah ini bukan sahaja merujuk kepada jumlah kreatinin. Hasil kreatinin ini akan digabungkan dengan umur, bangsa, ketinggian, berat badan, dan jantina anda untuk menentukan nilai akhir GFR.

Terdapat lima fasa GFR yang menggambarkan kesihatan fungsi ginjal seseorang, iaitu:

Fasa 1: GFR> 90, fungsi organ cenderung menjadi normal
Fasa 2: GFR 60-89, disfungsi organ peringkat ringan
Fasa 3a: GFR 59-45, gangguan fungsi organ peringkat sederhana
Tahap 3b: GFR 30-44, tahap sederhana disfungsi organ yang membawa kepada berat badan
Fasa 4: GFR 15-29, disfungsi organ teruk
Fasa 5: GFR < 15, gagal ginjal

Sekiranya keputusan peperiksaan dengan GFR menunjukkan nombor kurang daripada 60, doktor akan memaklumkan anda untuk melakukan pemeriksaan kesihatan lain, seperti ultrasound, scan CT, atau biopsi buah pinggang. Ini dilakukan untuk melihat kemungkinan batu ginjal, tumor, atau punca penyakit buah pinggang yang lain.

2. Ujian kencing

Pemeriksaan fungsi buah pinggang dilakukan dengan melihat keadaan urin pesakit. Tujuannya adalah untuk melihat berapa banyak albumin (sejenis protein) yang terlibat dalam pembasmian dengan air kencing.

Buah pinggang yang sihat tidak akan membenarkan albumin memasuki air kencing. Sebabnya, albumin perlu dalam darah, bukan bahan sisa yang mesti dikeluarkan melalui air kencing. Kehadiran albumin dalam air kencing dipanggil albuminuria.

Melaporkan dari Yayasan Buah Pinggang Kebangsaan, terdapat dua cara yang boleh anda lakukan untuk memeriksa kadar albumin dalam air kencing, iaitu:

Ujian dipstick urin, yang diuji dengan mencelupkan jalur ke dalam sampel air kencing. Jalur ini akan berubah warna jika terdapat keabnormalan seperti jumlah protein, darah, nanah, bakteria, dan gula yang berlebihan.
Perbandingan albumin dan kreatinin air kencing (UACR), prosedur untuk memeriksa fungsi buah pinggang dengan membandingkan jumlah albumin dengan kreatinin dalam air kencing selama 24 jam. Jika hasil UACR melebihi 30 miligram per gram, ini boleh menjadi tanda gangguan buah pinggang.

Pelbagai cara untuk mengekalkan kesihatan buah pinggang

Buah pinggang adalah organ penting yang harus dijaga. Sebabnya, organ ini boleh menjejaskan organ badan yang lain. Jika renal anda mempunyai masalah atau sakit, maka organ-organ lain akan mengalami masalah, terutama hati.

Untuk fungsi buah pinggang untuk kekal normal, terdapat pelbagai cara yang sihat yang boleh anda lakukan, iaitu:

1. Elakkan makanan masin

Kebanyakan makan makanan masin boleh mengganggu imbangan mineral dalam darah. Ini boleh memperburuk kerja buah pinggang dan mengganggu fungsi mereka untuk berfungsi dengan normal. Dari masa ke semasa, anda menghadapi risiko penyakit buah pinggang.

Untuk itu, makanan yang diproses pertukaran yang mengandungi garam yang tinggi dengan makanan yang sihat. Contoh buah-buahan dan sayuran segar, daging tanpa lemak dan kacang. Anda boleh mengurangkan penggunaan garam dalam hidangan dengan menambah rempah, seperti lada, lada, atau bawang untuk memastikan makanan yang lazat.

2. Latihan tetap

Hipertensi adalah faktor risiko penyakit buah pinggang kronik. Itulah sebabnya, anda dinasihatkan untuk mengawal tekanan darah supaya fungsi buah pinggang anda dikekalkan.

Daripada mengambil jalan pintas dengan mengambil ubat hipertensi, anda harus melakukan cara yang lebih sihat dengan bersenam. Aktiviti fizikal biasa, sekurang-kurangnya 20 minit sehari boleh membantu mengawal tekanan darah. Akibatnya, setiap bahagian buah pinggang anda akan tetap sihat, bekerja secara optimum, dan mengelakkan risiko penyakit.

3. Memenuhi keperluan cecair badan

Jika anda ingin mengelakkan sebarang penyakit, pastikan keperluan cecair badan anda dipenuhi dengan betul. Kerana, minum air yang cukup dapat membantu fungsi utama buah pinggang untuk menghilangkan toksin atau racun dalam tubuh tetap optimum.

Berapa banyak keperluan cecair anda setiap hari bergantung kepada jantina, umur dan jenis aktiviti anda. Tanya doktor anda mengenai keperluan cecair harian anda.

4. Perhatikan ubat yang digunakan

Adakah anda mengambil ubat tertentu? Ayolah, semak kandungan ubat lagi. Kerana, beberapa jenis ubat boleh menjejaskan kesihatan buah pinggang anda.

Ubat-ubatan NSAID adalah salah satu daripada ubat-ubatan yang boleh menganggu kesihatan buah pinggang, terutamanya jika digunakan secara berlebihan atau dalam jangka panjang. Rujuk doktor anda untuk mendapatkan cadangan untuk ubat lain yang lebih selamat untuk kesihatan buah pinggang anda.

5. Jauhi faktor risiko dan berhenti merokok

Untuk memastikan fungsi buah pinggang sihat, pastikan anda mengelakkan pelbagai faktor risiko. Sesetengah faktor risiko yang boleh meningkatkan peluang anda mendapat penyakit buah pinggang adalah diabetes, obesiti, tekanan darah tinggi, dan sejarah keluarga penyakit serupa.

Jika anda merasakan anda mempunyai salah satu faktor risiko, ini bermakna anda perlu melakukan pemeriksaan biasa. Ini bertujuan untuk mengawal faktor-faktor risiko supaya mereka tidak menjadi penyakit dan menjadi lebih teruk.

Selain mengekalkan diet, anda juga perlu menghapuskan merokok. Pelbagai bahan yang ada dalam rokok, boleh mengganggu tekanan darah dan melambatkan aliran darah ke organ tubuh, termasuk buah pinggang anda.

Juga Baca:

Mengkaji Anatomi Buah Pinggang Sehingga Proses Pemeriksaan Darah yang Terlibat Dalam
Panduan Lengkap untuk Gaya Hidup Sihat untuk Mencegah Penyakit Ginjal
Cadangan Diet untuk Kegagalan Ginjal pada Kanak-kanak