10 Faktor yang Menimbulkan Risiko Penyakit Ginjal Kronik
Jika anda mempunyai faktor risiko, ini bermakna anda lebih cenderung mengalami masalah kesihatan daripada seseorang yang tidak mempunyai faktor risiko. Walau bagaimanapun, itu tidak bermakna bahawa anda pasti akan mendapat penyakit ini.
Beberapa faktor risiko, seperti umur atau sejarah keluarga, berada di luar kawalan anda. Tetapi anda boleh mengawal faktor risiko yang lain dan mungkin memperlahankan atau bahkan menghalang beberapa penyakit. Sebagai contoh, mengekalkan tekanan darah dan gula darah anda dalam pelbagai sasaran yang dapat membantu buah pinggang anda berfungsi lebih lama.
Faktor risiko penyakit buah pinggang yang boleh anda kendalikan
1. Penyumbatan
Urin boleh disandarkan dalam satu atau kedua-dua buah pinggang dan menyebabkan kerosakan, jika:
- Anda mempunyai parut dari jangkitan buah pinggang.
- Anda mempunyai kecacatan kelahiran yang menyebabkan ia mengeras dalam satu atau kedua ureter (saluran yang membawa air kencing dari buah pinggang ke pundi kencing).
- Gumpalan darah atau plak kolesterol menghalang pembuluh darah ginjal.
- Batu ginjal menghalang aliran air kencing dari buah pinggang
Apa yang boleh anda lakukan: Sesetengah penyumbat boleh diperbetulkan untuk membantu menyelamatkan fungsi dalam buah pinggang yang disekat. Batu ginjal boleh dirawat. Jika anda tahu atau berfikir bahawa anda mungkin mengalami penyumbatan, tanya doktor anda apa yang boleh dilakukan mengenainya.
2. Berlebihan penggunaan ubat penahan sakit dan tindak balas alahan antibiotik
Penggunaan pil anti-radang bukan steroid yang berlebihan (NSAIDs) telah dikaitkan dengan keradangan buah pinggang yang boleh menyebabkan kegagalan buah pinggang. Masalah ubat ini boleh menyebabkan nefritis dipanggil serpihan. Berhati-hati dengan ubat-ubatan dengan ramuan ini:
- Ibuprofen (Advil®, Motrin®)
- Naproxen (Aleve®)
- Acetaminophen (Tylenol ®)
Satu pil setiap hari tidak berbahaya kepada lelaki (sekurang-kurangnya) tidak berisiko untuk penyakit buah pinggang.
Reaksi alergi kepada, atau kesan sampingan dari, antibiotik seperti penisilin dan vancomycin juga boleh menyebabkan kerosakan nefritis dan buah pinggang.
Apa yang boleh anda lakukan: Jika anda menggunakan ubat ini setiap hari, pastikan doktor mengetahui ini. Terutama penting jika anda sudah mengetahui masalah buah pinggang. Apabila anda menggunakan ubat baru, laporkan sebarang gejala baru dengan doktor anda. Hanya kerana anda boleh membeli sesuatu di kedai ubat tanpa preskripsi tidak bermakna ia tidak berbahaya.
3. Penyalahgunaan dadah
Penggunaan dadah boleh merosakkan buah pinggang dan boleh menyebabkan kegagalan ginjal dan keperluan untuk dialisis. Ubat-ubatan ini termasuk:
- Aerosol
- Cocaine
- Heroin
- Ketamine
- LSD
- Methamphetamines
- Oxycontin
- PCP
- Poppers
Apa yang boleh anda lakukan: Jika anda menggunakan ubat ini, ketahui bahawa ubat-ubatan ini boleh membahayakan kesihatan anda dan meminta bantuan untuk berhenti. Jujur dengan doktor anda tentang sejarah kesihatan anda kerana doktor tidak dapat membantu anda tanpa mengetahui maklumat lengkap.
4. Keradangan
Penyakit tertentu, seperti Glomerulonephritis (penapis buah pinggang yang meradang), boleh merosakkan buah pinggang. Kadangkala kerosakan itu mencukupi untuk menyebabkan kegagalan buah pinggang. Sesetengah glomerulonephritis diwarisi dalam keluarga. Sesetengah mungkin tindak balas imun terhadap jangkitan seperti sakit tekak.
Apa yang boleh anda lakukan: Tahu sejarah keluarga anda. Semak dengan doktor anda setiap kali anda mengalami sakit tekak yang teruk, dan merawat jangkitan strep untuk mengurangkan risiko ini.
5. Ujian x-ray warna
Pewarna digunakan untuk meningkatkan kontras (untuk membuat tisu lembut muncul pada X-ray, imbasan CT, dan MRI) boleh merosakkan buah pinggang. Risiko ini lebih tinggi jika:
- Anda sudah mengalami kerosakan buah pinggang
- Anda mempunyai kegagalan jantung kongestif
- Anda mempunyai diabetes
- Anda telah kering sebelum ujian X-ray dilakukan
- Tekanan darah sistolik anda (nombor teratas) adalah 80 atau lebih rendah
- Anda berusia 75 tahun ke atas
Apa yang boleh anda lakukan:
- Bercakap dengan doktor anda, terutamanya jika anda mempunyai faktor risiko. Pastikan ujian X-ray sebaliknya adalah satu-satunya cara untuk mengetahui apa yang perlu dia ketahui. Dalam sesetengah kes, filem X-ray biasa atau ultrasound boleh berfungsi dengan baik.
- Tanya doktor anda tentang n-acetylcysteine (NAC), antioksidan yang digunakan selama beberapa hari sebelum ujian. Dalam beberapa kajian, NAC telah membantu melindungi buah pinggang daripada kerosakan yang disebabkan oleh agen kontras.
- Pastikan ahli radiologi tahu status buah pinggang anda supaya dia boleh mengambil langkah berjaga-jaga.
- Tanya ahli radiologi jika anda mempunyai IV dengan bikarbonat sebelum dan semasa ujian. Sesetengah kajian telah menunjukkan bahawa ini dapat membantu melindungi buah pinggang, walaupun kajian lain tidak mendapati bahawa zat ini lebih baik daripada saline normal (air asin).
6. Sejarah penyakit buah pinggang dalam keluarga
Sekiranya anda mempunyai satu atau lebih ahli keluarga yang mempunyai penyakit buah pinggang kronik, yang mempunyai dialisis, atau mempunyai pemindahan buah pinggang, anda mungkin berisiko tinggi. Satu penyakit yang diwarisi, penyakit buah pinggang polikistik (PKD), menyebabkan kista yang penuh dengan cecair yang dapat menolak tisu buah pinggang yang normal. Diabetes dan tekanan darah tinggi juga berkurangan dalam keluarga. Ketahui sejarah keluarga anda dan beritahu doktor anda. Ini boleh memastikan bahawa anda diperiksa untuk faktor risiko dan mendapatkan penjagaan yang anda perlukan.
7. Kelahiran pramatang
Kira-kira satu daripada lima bayi yang sangat awal (kurang dari 32 minggu) mungkin mempunyai kalsium dalam penapis ginjal (nefron). Ini dipanggil nephrocalcinosis. Sesetengah orang yang mempunyai ini mungkin terus mengalami masalah buah pinggang.
8. Umur
Fungsi buah pinggang berkurangan dengan usia. Semakin tua anda, semakin besar risiko anda.
9. Trauma atau kemalangan
Kemalangan, kecederaan, pembedahan pelbagai, dan pewarna X-ray dapat mengurangkan aliran darah ke buah pinggang. Ini boleh menyebabkan kegagalan buah pinggang akut tiba-tiba. Sesetengah kegagalan buah pinggang akut akan bertambah baik, tetapi risiko penyakit buah pinggang kronik lebih tinggi jika buah pinggang anda gagal sebelum ini untuk apa-apa sebab.
10. Penyakit tertentu
Mempunyai penyakit tertentu boleh membuat anda mendapat risiko yang lebih tinggi untuk penyakit buah pinggang. Penyakit ini termasuk:
- Diabetes
- Tekanan darah tinggi
- Sistemik lupus erythematosus (penyakit tisu penghubung)
- Anemia sel sakit
- Kanser
- AIDS
- Hepatitis C
- Kegagalan jantung kongestif