Pelbagai Manfaat dan Risiko Makan Cendawan untuk Kesihatan
Cendawan telah lama dimakan, sebagai makanan dan untuk membuat ubat-ubatan tertentu, kerana tumbuhan ini sememangnya kaya dengan nutrien. Walau bagaimanapun, makan cendawan tidak selalu baik untuk badan, kerana terdapat beberapa cendawan yang beracun. Untuk mengetahui lebih lanjut mengenai manfaat cendawan untuk kesihatan, bersama-sama dengan potensi risiko, lihat kajian berikut.
Kandungan nutrien dalam cendawan
Cendawan adalah tumbuhan yang boleh hidup di alam liar dan juga ditanam. Tumbuhan ini sering diingini sebagai makanan diet dan mudah diproses, baik sebagai makanan segar dan makanan dalam tin. Cendawan yang paling lazim digunakan ialah cendawan putih, atau cendawan shitake.
Menurut Line Kesihatan, cendawan memang rendah kalori tetapi kaya dengan protein, serat, dan vitamin, dan mineral. Di samping itu, cendawan juga mengandungi antioksidan, selenium dan polisakarida dan vitamin D2 (ergocalciferol).
Faedah kesihatan cendawan
1. Cendawan dapat menguatkan sistem kekebalan tubuh
Dalam perubatan Cina tradisional, cendawan shitake digunakan untuk membuat ubat sejuk. Sesetengah kajian juga menunjukkan bahawa ekstrak cendawan shitake boleh memerangi virus dan meningkatkan daya tahan tubuh daripada jangkitan kerana bakteria atau kulat.
Kemudian, cendawan cendawan dan cendawan tiram mengandungi beta-glucan, salah satu polisakarida yang membantu menguatkan sistem imun. Dalam satu kajian, 52 orang yang menggunakan satu atau dua cendawan kering dalam satu bulan, fungsi imun mereka meningkat, dan risiko keradangan menurun.
2. Menghalang pertumbuhan sel-sel kanser
Cendawan kaya dengan antioksidan yang membersihkan tubuh radikal bebas. Radikal bebas dalam badan mempunyai potensi untuk menyebabkan kanser. Beta-glucan dalam cendawan juga digunakan sebagai salah satu rawatan untuk kemoterapi atau terapi radiasi.
Walaupun ia tidak membunuh sel-sel kanser, beta-glucan membantu meningkatkan sistem imun sehingga menghalang pertumbuhan sel-sel kanser. Di samping itu, beta-glukans juga mengatasi kesan sampingan mual akibat kemoterapi atau terapi radiasi.
Kemudian, lima kajian yang menganalisis 650 pesakit kanser gastrik yang menggunakan lentinan (satu bahan dalam cendawan) semasa kemoterapi mendapati bahawa lentinan meningkatkan kesihatan mereka. Vitamin D dalam cendawan juga terbukti menghalang pertumbuhan sel-sel kanser dan folat dalam kulat juga memainkan peranan penting dalam sintesis dan pembaikan DNA, sekali gus menghalang pembentukan sel-sel kanser daripada mutasi DNA.
Malangnya, manfaat kulat ini mungkin tidak menjejaskan semua pesakit kanser.
3. Menurunkan kolesterol tinggi
Beta-gukan, eritadenin, dan kitosan dalam cendawan juga membantu menurunkan kolesterol. Satu kajian dilakukan pada orang gemuk yang sedang menjalani diet dengan cendawan. Keputusan menunjukkan bahawa menggantikan daging dengan cendawan selama 3 kali seminggu, boleh meningkatkan HDL (kolesterol baik) sebanyak 8%, mengurangkan trigliserida sebanyak 15 peratus, dan menurunkan berat badan sebanyak 3.6 peratus.
4. Sihat untuk jantung
Kulat, serat, kalium dan vitamin C menyumbang untuk mengekalkan tekanan darah dan kolesterol, dengan itu mengurangkan risiko penyakit kardiovaskular dan hipertensi.
Risiko dan bahaya yang mungkin berlaku akibat makan cendawan
Tidak semua cendawan selamat untuk digunakan. Terdapat beberapa jenis kulat yang mengandungi toksin dan boleh membahayakan tubuh. Beberapa kesan buruk kulat apabila dimakan adalah seperti berikut.
1. Keracunan
Keracunan boleh berlaku apabila memakan cendawan yang tercemar Camplylobacter jejuni, iaitu bakteria yang boleh muncul pada kulat. Dilaporkan oleh Live Strong, Al Wagner dan Kolej Pertanian dan Mekanikal Texas, keracunan ini menyebabkan loya, cirit-birit, atau kekejangan perut.
Makan cendawan liar seperti keselamatan cendawan dan cendawan coklat boleh menyebabkan kematian. Satu kajian juga mendapati beberapa cendawan liar mengandungi logam berat dan bahan kimia berbahaya.
2. Meningkatkan risiko pelbagai penyakit
Beta-glucan yang terdapat dalam cendawan memang boleh menghalang pelbagai penyakit. Walau bagaimanapun, beta-glukans yang berlebihan dalam badan akan meningkatkan risiko lupus, asma, reumatik, dan pelbagai sklerosis. Tetapi sehingga kini, penyelidikan tidak menyimpulkan betapa kandungan beta-glucan dapat menyebabkan penyakit ini.
Cendawan yang tumbuh di kawasan perindustrian, kemungkinan besar mengandungi arsenik, yang seterusnya dapat meningkatkan kanser.
3. Psikosis
Menurut Institut Kebangsaan Penyalahgunaan Dadah, salah satu kulat, iaitu psilocybin (cendawan sihir) boleh menyebabkan halusinasi, tingkah laku tidak rasional, persepsi penglihatan atau bunyi yang terdistorsi, menjauhkan diri dari orang lain dan persekitaran.
Perubahan psikosis berlaku selepas 20 minit penggunaan dan kesannya boleh berlangsung sehingga enam jam. Di samping itu, makan cendawan ini boleh menyebabkan kelemahan otot, mengantuk, mual, muntah, dan ataxia (kehilangan kawalan fungsi badan).
4. Alergi
Spora yang dihasilkan oleh beberapa kulat boleh menyebabkan reaksi alergi yang melampau di kalangan orang tertentu. Spora ini terbang ke udara dalam persekitaran lembap. Jika dicucuk oleh seseorang yang mempunyai alahan, spora kulat akan menyebabkan jangkitan pernafasan, asma, atau paru-paru.
Untuk itu, untuk mengelakkan kesan buruk cendawan, pastikan anda hanya makan cendawan yang dijual di tempat yang dipercayai. Jangan sewenang-wenangnya mengambil cendawan yang tumbuh di persekitaran rumah anda, atau apabila anda berada perkhemahan di taman atau hutan. Elakkan makan cendawan yang anda tidak tahu tentang jenis mereka. Kemudian pastikan pemprosesan cendawan dilakukan dengan baik (dibasuh dan dimasak).
Juga Baca:
- 5 Faedah Mengejutkan Cendawan Shitake
- 5 Manfaat Cendawan Lingzhi untuk Kesihatan, dari Rheumatism to Cancer
- Bolehkah Tomat dan Cendawan Shitake Mencegah Kanser?
